İmam Ali’yle Arası Açık Olan sahabeler ve onlar hakkında araşdırma-2

İmam Aliye karşı olan sahabeler hakkında araştırma makalemizin 2 ci bölümü ile devam ediyoruz.Önceki kısım için bakınız. İlk 10 kişiyi incelemiştik,şimdi diğer 10 kişiyi inceleyelim.

*not. Kullanacağımız simgeler ve anlamları: B = Buhari, M = Müslim,

D = Ebu Davud, T = Tirmizi, N = Nesai , C = İbn Mace, 

Altı =Yukardaki altı hadis âlimi, MA = Malik b. Enes, AH = Ahmed b. Hanbel

11. Said b. As el-Emevi, (M-T-N)

12. Abdullah b. Amir el-Quraşi,

13. Ebul-A’var es-Sülemi,

14. Ebul-Ğadiye el-Cüheni, (AH [IV, 76, V, 68])

15. Uqbe b. Amir el-Cüheni, (AH [IV, 143~159, 201]-Altı)

16. Abdullah b. Zübeyr, (MA-AH [IV, 3~6]-Altı)

17. Nu’man b. Beşir, (MA-AH [IV, 267~278, 375]-Altı)

18. Mervan b. Hakem, (B-M [münafiqin, 8]-D-T-N-C)

19. Abdullah b. Ömer, (MA-AH [II, 2~158]-Altı)

20. Ebu Hürayra, (MA-AH [II, 228~541]-Altı)

1-Said b. As el-Emevi,

İmam Ali’nin karşıtlarındandı. Osman döneminde Kufe valisiyken her türden çirkefe bulaştı. Sonra Cemel muharebesinde İmam’ın karşısında yer aldı.

(İbn Sa’d, V, 32-34; el-Emini, VIII, 269-271)

Sıffin muharebesinde İmam Ali’yi yalnız bıraktı. Sonra Muaviye’ye “damad” oldu ve hem kayınpederi Muaviye ve hem de Mervan dönemlerinde Medine valiliği yaptı. İlerki raviler listesinde gelecek olan Amr el-Eşdaq’ın babasıdır!

(İbn Abdilberr, II, 10; İbn Hacer, el-İsabe:II, 47~48)

2-Abdullah b. Amir el-Quraşi,

Osman Bin Affanın dayısının oğlu. Onun döneminde Basra valiliği yaptı. Hz. İmam’a

karşı Aişe ve Muaviye yanında yer aldı.

(İbn Sa’d, V, 48-49; İbn’ül-Esir, Üsd’ül-Ğabe: III, 7; İbn Hacer, el-İsabe: III, 61)

3-Ebul-A’var es-Sülemi,

Muaviye’nin yanında bulunanlar içinde İmam Ali’ye en çok kin besleyenlerden birisiydi. O yüzden Muaviye’nin en özel meclis arkadaşlarından idi.

(İbn Ab-dilberr, II, 532, IV, 14; İbn’ül-Esir, Üsd’ül-Ğabe: IV, 374; İbn Ebil-Hadid,- IV,79)

4-Ebul-Ğadiye el-Cüheni

Muaviye’nin en yakın arkadaşlarından. Sıffin muharebesinde Muaviye’nin saflarında yer aldı ve Ammar b. Yasir’i hunharca katletti!

 (İbn Sa’d, III, 259~261; İbn Abdilberr, IV, 151; İbn Hacer, el-İsabe: IV, 151)

Bunu da gururlanarak anlatırdı! Oysa Allah'ın Rasulü (s.a.a) onun hakkında katilinin cehennemlik olduğunu önceden duyurmuştu!

5-Uqbe b. Amir el-Cüheni

 Muaviye’nin başını çektiği “azgın çete”de yer aldı. Muaviye döneminde bir ara (3 yıl) Mısır valiliği yaptı.

(İbn Hacer, el-İsabe: II, 489)

Hz. Ammar’ın katlinde suç ortağı olduğu konusunda sahih rivayetler var.

(bk. İbn Sa’d, III, 259; Hakim, III, 386)

6-Abdullah b. Zübeyr

O da Hz. İmam’ın önde gelen hasımlarından birisiydi. Babası Zübeyr b. Avvam’ı o yoldan çıkardı. İmam Ali (a.s) diyor ki: “Zübeyr bizden, Ehl-i Beyt’e yakın birisiydi. Nihayet oğlu Abdullah yetişti ve onu bozdu!”

(bk. İbn Abdilberr, II, 302; İbn’ül-Esir, Üsd’ül-Ğabe: II, 599; İbn Ebil-Hadid, I, 23, II, 167, IV, 79, VI, 11)

Cemel muharebesinde önemli rol aldı. Muaviye’nin ardından makam-mevki hırsıyla Emevi sultasına karşı koydu!

(bk. İbn Sa’d, IV, 171; Buhari: fiten, 22)

Ama o buna rağmen Ali’ye sövüp saymaktan, Ehl-i Beyt’e zulmetmekten geri kalmadı!

(bk. el-Ya’qubi, II, 261~262; İbn Sa’d, V, 100~101; İbn Ebil-Hadid, I, 22, IV, 61-63, 79)

7-Nu’man b. Beşir

Muaviye’nin acımasız komutanlarından birisi. O da Büsr gibi; Muaviye’den aldığı emirle İmam Ali’ye gönül vermiş yerlere saldırı düzenledi. Halkı Muaviye’ye biata zorladı.

 (bk. el-Ya’qubi, II, 195; et-Taberi, III, 149; İbn Ebil-Hadid, II, 303~ 305; Aycan, 167)

 Muaviye’den sonra Yezid adına görev aldı. Ardından Abdullah b. Zübeyr tarafına geçti! 

(bk. İbn Abdilberr, III, 552-555; İbn Hacer, el-İsabe: III, 559)

8-Mervan b. Hakem

Allah'ın Rasulünü (s.a.a) sık sık rahatsız ettiği için Taif’e sürülen Hakem’in oğludur. Osman b. Affan’ın başını yiyen sinsi oyunculardan / yılanlardan birisi. Ce-mel ordusunda yer aldı ve İmam Ali’ye karşı kılıç çekti.

(bk. İslamoğlu, 51~52)

O da Ehl-i Beyt’in en şiddetli muhaliflerinden. Her fırsatta İmam Ali’ye sövüp saydı, ona lanet etti.

(bk. el-Heytemi, es-Savaiq: 181, et-Tathir: 63; el-Emini, X, 263)

9-Abdullah b. Ömer

Onun da Hz. İmam ile arası pek iyi değil! İmameti döneminde Ali’ye biat etmeyi kendine çok gören, “azgın çete” ile savaşmayan Abdullah b. Ömer, Muaviye, mel’un Yezid ve büyük kan dökücü Abdülmelik b. Mervan’a biat etmekte bir an bile tereddüt etmemiş! Çoluğunu çocuğunu toplayıp Yezid ile Abdülmelik’e biat etmeleri gerektiğini; biat etmezlerse bunun uhrevi akıbetini hatırlattığı... gelen gayet sahih rivayetler arasında!

(bk. Malik:bey’at, 3; İbn Sa’d, IV, 152, 182~183; Ahmed: II, 96; Buhari: fiten, 22, ahkam, 43, i’tisam, 1; Müslim: imara, 58)

Ancak Abdullah da başkaları gibi; çok sonra Muaviye’nin başını çektiği “azgın çete” ile savaşmadığı için büyük pişmanlık duymuş; ama iş işten geçtikten sonra!

(bk. İbn Sa’d, IV, 185, 187; Hakim, II, 463, III, 115-116; İbn Abdilberr, II, 345; Beyheqi, VIII, 172; İbn’ül-Esir, Üsd’ül-Ğabe: III, 298~299; el- Halebi, II, 78 Hakim isnadı için “Buhari ile Müslim’in şart-larına göre sahih” diyor; Şamlı ez-Zehebi de aynen onaylıyor. Ayr. bk. el-Emini, X, 49-50)

10- Ebu Hürayra, 

Osman b. Affan’ın hilafeti ve özellikle Emevi iktidarı döneminde; sürekli Ali’nin karşısında yer aldı! Rivayetleriyle Emevilere destek oldu. Ebu Hürayra bütün yaptıklarına ve sahabenin önde gelenlerinin kendisini tekzib etmelerine rağmen, Buhari ile Müslim dahil pekçok hadisçinin en çok hadis aldığı sahabi ünvanını elde etti!!! Ebu Hüreyreyi anlatmak için bu yazımız deryada damla kalır.

(Ayrıntı için Sahabenin Adaleti ... adlı eserine bk.)